Henryk Jan Józewski wojewoda i artysta jak walczył o Polskę i wolność

Henryk Jan Józewski to postać, która na trwałe wpisała się w historię Polski międzywojennej i powojennej. Od młodzieńczych lat w Kijowie, przez walkę o niepodległość, aż po trudne lata wojny i represji – jego życie to opowieść o determinacji, polityce i sztuce. Poznajcie niezwykłe losy ostatniego wojewody łódzkiego, który mimo przeciwności losu pozostawił po sobie ślad zarówno w historii, jak i kulturze.
- Jak Henryk Jan Józewski kształtował losy Łodzi i Wołynia
- Przeżyj z nami dramatyczne chwile wojny i powojennej walki o wolność w Łodzi
Jak Henryk Jan Józewski kształtował losy Łodzi i Wołynia
Henryk Jan Józewski przyszedł na świat 6 sierpnia 1892 roku w Kijowie. Już jako młody człowiek zaangażował się w działalność niepodległościową – uczęszczał do gimnazjum w rodzinnym mieście, a następnie studiował matematykę. W 1914 roku dołączył do PPS-Frakcji Rewolucyjnej i tworzył struktury Polskiej Organizacji Wojskowej (POW) w Kijowie, którymi kierował do 1919 roku.
W kwietniu 1920 roku, po zawarciu porozumienia między Józefem Piłsudskim a Symonem Petlurą, objął stanowisko wiceszefa Ministerstwa Spraw Wewnętrznych rządu Ukraińskiej Republiki Ludowej. Jego rola była istotna także podczas zamachu majowego w 1926 roku – był jednym z jego organizatorów oraz pełnił funkcję szefa gabinetu premiera.
W 1928 roku rozpoczął swoją dziesięcioletnią misję jako wojewoda wołyński. To tam realizował program asymilacji ludności kresowej, co wywoływało krytykę ze strony obozu narodowego. W kwietniu 1938 roku przeniesiono go na stanowisko wojewody łódzkiego – był ostatnim, który tę funkcję pełnił przed wybuchem II wojny światowej.
Przeżyj z nami dramatyczne chwile wojny i powojennej walki o wolność w Łodzi
Okres II wojny światowej to czas konspiracyjnej działalności Józewskiego. Zaangażował się w Komendzie Głównej Służby Zwycięstwu Polski oraz Związku Walki Zbrojnej, walcząc o wolność kraju z okupantem.
Po zakończeniu działań wojennych kontynuował walkę w strukturach organizacji NIE i Wolność i Niezawisłość (WiN). Niestety represje komunistyczne dopadły go w 1953 roku – został aresztowany przez Urząd Bezpieczeństwa i skazany na karę dożywotniego więzienia, którą później zmieniono na 12 lat pozbawienia wolności.
Na fali amnestii w 1956 roku wyszedł na wolność. Po latach spędzonych za kratami poświęcił się malarstwu – tworzył pejzaże i portrety, które dziś można podziwiać m.in. w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie.
„Henryk Jan Józewski zmarł 23 kwietnia 1981 roku i spoczął na warszawskich Powązkach”
Jego życie to świadectwo niezwykłego zaangażowania w sprawy państwa oraz pasji artystycznej, która przetrwała nawet najtrudniejsze czasy.
Na podstawie: Urząd Miasta Łodzi
Autor: krystian