UM Łódź: Obchody 78. rocznicy Likwidacji Litzmannstadt Ghetto i 80. rocznicy Wielkiej Szpery w Łodzi

7 min czytania

Główne obchody obchody 78. rocznicy Likwidacji Litzmannstadt Ghetto i 80. rocznicy Wielkiej Szpery odbędą się 29 sierpnia, a wydarzenia towarzyszące zaplanowane zostały w dniach 22 sierpnia11 września.

Rocznica likwidacji Litzmannstadt Ghetto

Symboliczną datą likwidacji Litzmannstadt Ghetto jest 29 sierpnia. To właśnie w tym miesiącu 1944 r. z łódzkiego getta do Auschwitz-Birkenau zostali wywiezieni ostatni mieszkańcy zamkniętej dzielnicy. Potem niemieccy okupanci zlikwidowali getto. Tym samym Łódź, która przed wojną była bardzo ważnym ośrodkiem żydowskiej kultury, nauki i handlu, utraciła mieszkańców, który ją współtworzyli.

Rocznica Wielkiej Szpery

We wrześniu 2022 roku przypada także 80. rocznica tzw. Wielkiej Szpery, w wyniku której do ośrodka zagłady w Chełmnie nad Nerem wywieziono oficjalnie ponad 15 tysięcy osób, w tym niemal wszystkie dzieci poniżej 10 roku życia, chorych i osoby starsze, ale w rzeczywistości liczba ta sięgała 20 tysięcy. To wydarzenie ostatecznie zakończyło trwającą od stycznia do września 1942 r. akcję deportacji Żydów, której ofiarą padło ponad 70 tysięcy osób.

W programie tegorocznych obchodów, upamiętniających te tragiczne wydarzenia, są uroczystości główne na cmentarzu żydowskim i na stacji Radegast. Zaplanowane uroczystości odbędą się w dniu ostatniej wywózki z getta 29 sierpnia.

W programie znalazły się także spacery, wykłady, pokazy filmowe, edukacja oraz spotkania z Ocalałymi. Swoją historię opowie wielki przyjaciel Łodzi, Leon Weintraub oraz Zofia Lubińska-Rosset, której książka Okruchy pamięci będzie miała swoją premierę 28 sierpnia.

Uroczystości główne

**29.08.2022 (poniedziałek)
**

godz. 11.00 Uroczystości religijne i symboliczne zapalenie zniczy pod pomnikiem pamięci łódzkich Żydów na cmentarzu żydowskim w Łodzi
Miejsce: Cmentarz żydowski, ul. Bracka 40

Marsz Pamięci z cmentarza żydowskiego na Stację Radegast
Trasa: ul. Zmienna ul. Inflancka Stacja Radegast

godz. 12.00 Uroczystości oficjalne (składanie kwiatów i zniczy) na Stacji Radegast
Miejsce: Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi Oddział Stacja Radegast, al. Pamięci Ofiar Litzmannstadt Getto 12

godz. 19.00 Potop świata” koncert inspirowany wierszami dzieci z getta: Alizy Cygelman, Abramka Cytryna, Abramka Koplowicza, Chawy Ryng, Stelli Szafir
Wykonawcy: Elżbieta Mielczarek, Łukasz Lach, Adam Lewartowski wraz z orkiestrą kameralną Bajgelman Band. Muzyka Łukasz Lach, scenariusz i reżyseria Miron Zajfert
Miejsce: Teatr Nowy im. Kazimierza Dejmka w Łodzi, ul. Więckowskiego 15

Wydarzenia towarzyszące

22.08.2022 (poniedziałek)

godz. 17.30 Otwarcie czasowej wystawy plenerowej Byli sąsiadami. Ludzkie wybory i zachowania w obliczu zagłady“, przygotowanej przez United States Holocaust Memorial Museum
Organizatorzy: United States Holocaust Memorial Museum, Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi
Miejsce: Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi Oddział Stacja Radegast, al. Pamięci Ofiar Litzmannstadt Getto 12

godz. 18.00 Panel dyskusyjny wokół wystawy
Organizatorzy: United States Holocaust Memorial Museum, Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi
Miejsce: Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi Oddział Stacja Radegast | al. Pamięci Ofiar Litzmannstadt Getto 12

27.08.2022 (sobota)

godz. 21.00 Havdala uroczyste zakończenie Szabatu
Organizator: Gmina Wyznaniowa Żydowska w Łodzi
Miejsce: Gmina Wyznaniowa Żydowska w Łodzi, ul. Pomorska 18

28.08.2022 (niedziela) Dzień Ocalałych

godz. 10.00 Spacer po cmentarzu żydowskim z Rabinem Łodzi Dawidem Szychowskim
Miejsce: Cmentarz żydowski, wejście od ul. Zmiennej

godz. 13.00 Łódź dla Pokoju“ przejazd rowerowy
Organizatorzy: Centrum Dialogu im. Marka Edelmana, Gmina Wyznaniowa Żydowska w Łodzi, Fundacja Normalne Miasto Fenomen“
Start: Pasaż Schillera, ul. Piotrkowska 110

godz. 15.00 Spotkanie z Ocalałą Zofią Lubińską-Rosset wokół książki Okruchy pamięci i otwarcie wystawy Fragmenty pamięci oraz wręczenie certyfikatów drzew pamięci w Parku Ocalałych
Miejsce: Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi, ul. Wojska Polskiego 83

godz. 17.00 Zapomnieć ten żal…“ koncert dla Ocalałych w wykonaniu Urszuli Kryger i kwartetu smyczkowego
Organizatorzy: Gmina Wyznaniowa Żydowska w Łodzi, Centrum Dialogu im. Marka Edelmana, Muzeum Miasta Łodzi
Miejsce: Muzeum Miasta Łodzi, ul. Ogrodowa 15
Bilety do kupienia w kasie Muzeum Miasta Łodzi w cenie: 12 zł (bilet ulgowy), 18 zł (bilet normalny)

29.08.2022 (poniedziałek)

UROCZYSTOŚCI GŁÓWNE I KONCERT

30.08.2022 (wtorek)

godz. 17.00 Jesteśmy jednym kawałkiem tęsknoty. Śladami kobiet żydowskich w getcie łódzkim“ spacer z Łódzkim Szlakiem Kobiet [PL]
Prowadzenie: Ewa Kamińska-Bużałek, Izabela Olejnik
Start: przed halą Bałuckiego Rynku przy ul. Zgierskiej

godz. 18.00 CAFÉ ZELIG”, reż. Tanja Cummings, Niemcy 2020 premierowy pokaz filmu i spotkanie z reżyserką oraz bohaterami filmu [PL/ENG]
Miejsce: Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi, ul. Wojska Polskiego 83

31.08.2022 (środa)

godz. 17.00 Prezentacja nowego przewodnika po żydowskiej Łodzi z udziałem autorów i redaktorów [PL]
Organizator: Fundacja Centrum Taubego na Rzecz Edukacji i Życia Żydowskiego
Miejsce: Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi | ul. Wojska Polskiego 83

godz. 18.00 Projekcja filmu Wielka Szpera” reż. Piotr Weychert, Piotr Perz [PL/ENG]
Miejsce: Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi, ul. Wojska Polskiego 83

01.09.2022 (czwartek)

godz. 18.00 Wykład Andrzeja Grzegorczyka kustosza Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi o Wielkiej Szperze [PL] oraz pokaz filmu Losy Łodzi. Wielka Szpera 1942 - prod. Jacek Wawrzynkiewicz, reż. Mikołaj Szczęsny, 10’, [PL/ENG, tłumaczenie na PJM]
Organizator: Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi
Miejsce: Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi, ul. Wojska Polskiego 83

02.09.2022 (piątek)

godz. 18.00 Spotkanie z Ocalałym z łódzkiego getta Leonem Weintraubem i pokaz reportażu Leon chłopiec, który przeżył piekło” autor: Jacek Tokarczyk, prod. TVP3 Łódź dla TVP Historia, lipiec 2021, 13’ [PL/ENG]
Prowadzenie: Jacek Tokarczyk
Miejsce: Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi, ul. Wojska Polskiego 83

04.09.2022 (niedziela)

godz. 12.00 O odkrywaniu historii obiektu: bransoletka z getta i losy rodziny Terkeltaubów-Torreyów [PL]
Prowadzenie: Anna Łagodzińska-Pietras i Agnieszka Szygendowska
Organizator: Muzeum Miasta Łodzi
Miejsce: Muzeum Miasta Łodzi, ul. Ogrodowa 15
Zapisy: 692 926 319, 42 307 13 82, Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Wstęp: 5 zł (bilet ulgowy), 7 zł (bilet normalny)

godz. 14.00 Discovering the history of an object: a bracelet from the ghetto and the fate of the Terkeltaub-Torrey Family [ENG]
Prowadzenie: Anna Łagodzińska-Pietras i Agnieszka Szygendowska
Organizator: Muzeum Miasta Łodzi
Miejsce: Muzeum Miasta Łodzi, ul. Ogrodowa 15
Zapisy: 692 926 319, 42 307 13 82, Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Wstęp: 5 zł (bilet ulgowy), 7 zł (bilet normalny)

godz. 16.00 Oddajcie mi swoje życie” akcja performatywna na tekst i instrumenty perkusyjne [PL]
Organizatorzy: Centrum Dialogu im. Marka Edelmana, Teatr Chorea, Akademia Muzyczna im. Grażyny i Kiejstuta Bacewiczów w Łodzi
Miejsce: ul. Zachodnia 14

godz. 16.45 Przejście z ul. Zachodniej 14 do Centrum Dialogu śladami dzieci z getta łódzkiego [PL]godz. 17.45 Performance przy rzeźbie chłopca z getta [PL]
Miejsce: Park Ocalałych (przed budynkiem Centrum Dialogu) | ul. Wojska Polskiego 83

godz. 18.00 Szpera ‘42“ spotkanie z twórcami spektaklu plenerowego Szpera ‘42“ z 2012 roku: Ruthie Osterman, Łucją Herszkowicz, Eliną Tonevą, Tomaszem Rodowiczem, Joanną Chmielecką i innymi [PL/ENG]
Miejsce: Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi, ul. Wojska Polskiego 83

05.09.2022 (poniedziałek)

godz. 17.00 Spotkanie z autorką Bezsenności Jutki” - Dorotą Combrzyńską-Nogalą dla nauczycieli/ek i edukatorów/ek [PL]
Organizatorzy: Centrum Dialogu im. Marka Edelmana, Wydawnictwo Literatura
Miejsce: Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi, ul. Wojska Polskiego 83
Zapisy pod adresem mailowym:

Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

godz. 19.00 חלל פנוי | Zwolniona przestrzeń wernisaż obrazów Aleksandry Chciuk inspirowanych historią Wielkiej Szpery [PL]
Miejsce: Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi, ul. Wojska Polskiego 83

20.00 Projekcja filmu Z głębokości wołam”, reż. Wojciech Gierłowski, 2005, 25’ [PL/ENG]
Miejsce: Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi | ul. Wojska Polskiego 83

06.09.2022 (wtorek)

godz. 19.00 Żebyś przeżyła wojnę” spektakl dla widzów dorosłych i młodzieży od 13 roku życia (scenariusz, reżyseria, obsada: Anna Rakowska i Karolina Zajdel) [PL]
Bilety: 40 zł
Organizator: Artkombinat Scena Monopolis
Miejsce: Artkombinat Scena Monopolis, ul. Kopcińskiego 62a, Łódź

07.09.2022 (środa) godz. 10.00 Lekcja o Wielkiej Szperze dla młodzieży i spotkanie z Dziećmi Holocaustu [PL]

Miejsce: Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi | ul. Wojska Polskiego 83
Zapisy dla szkół pod adresem mailowym:

godz. 17.00 Oprowadzanie kuratorskie po wystawie Wojna domom. Sala Neoplastyczna w solidarności z Ukrainą” [PL/UA]
Organizator: Muzeum Sztuki w Łodzi
Miejsce: ms1 | ul. Więckowskiego 36, wejście od ul. Gdańskiej 43
Wstęp: 1 zł

godz. 19.00 Yiddish Tango koncert Olgi Avigail Mieleszczuk z zespołem Tango Attack: Hadrian Tabęcki fortepian, Grzegorz Bożewicz bandoneon, Piotr Malicki gitara [PL]
Bilety:
Cena biletu w przedsprzedaży do 7.08.2022: 69 zł
Cena biletu po 08.08.2022: 79 zł
Organizator: Artkombinat Scena Monopolis
Miejsce: Artkombinat Scena Monopolis | ul. Kopcińskiego 62a, Łódź

08.09.2022 (czwartek)

godz. 16.00 Oprowadzanie kuratorskie po wystawie Poczta w łódzkim getcie” Adam Sitarek, Ewa Wiatr (Centrum Badań Żydowskich UŁ) [PL]
Organizatorzy wystawy: Centrum Badań Żydowskich UŁ, Archiwum Państwowe w Łodzi, Biblioteka Uniwersytetu Łódzkiego
Miejsce: Biblioteka Uniwersytetu Łódzkiego, ul. Jana Matejki 32

09.09.2022 (piątek)

godz. 17.00 Oprowadzanie kuratorskie po wystawie Jerzy Krawczyk. Myszy i ludzie” [PL/ENG]
Organizator: Muzeum Sztuki w Łodzi
Miejsce: ms2, ul. Ogrodowa 19

11.09.2022 (niedziela)

godz. 12.00 Ostatnia droga” spacer teatralizowany [PL]
Reżyseria: Justyna Schabowska
Prowadzenie: Izabela Terela
Organizator: Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi
Miejsce: obszar dawnego getta
Start: ul. Organizacji WiN 50
Koszt: 5 PLN/osoba, płatne na miejscu

Autor: krystian