Perinatolodzy i neonatolodzy - jak CSK UM w Łodzi opiekuje się wcześniakami

Podczas obchodów Światowego Dnia Wcześniaka (17 listopada) w Łodzi rozmawiano o tym, jak wygląda opieka nad dziećmi przyjściem na świat przed czasem. Prof. Jarosław Kalinka podkreślał, że wcześniactwo to problem medyczny i społeczny, który wymaga skoordynowanej pracy zespołu oraz specjalistycznego sprzętu. W Centralnym Szpitalu Klinicznym UM w Łodzi pokazują, jak można łączyć medyczne możliwości z opieką bliskościową dla rodziców i noworodków.

• Rola zespołu przy porodzie i w pierwszych godzinach życia
• CSK UM w Łodzi jako ośrodek referencyjny

Rola zespołu przy porodzie i w pierwszych godzinach życia

W Polsce około 8% noworodków rodzi się przed ukończeniem 37. tygodnia — to około 20 tys. wcześniaków rocznie. Część porodów skraca lekarz, gdy stan matki lub płodu wymaga ratowania zdrowia lub życia; to około jedna trzecia przypadków. Pozostałe dwa trzecie zaczynają się samoistnie i mają różny przebieg — od szybkiego porodu po tygodnie obserwacji, zależnie od stanu matki i dziecka.

Lekarze zwracają uwagę na wieloczynnikowe podłoże wcześniactwa: od problemów zdrowotnych u matki (np. nadciśnienie) po uwarunkowania społeczne i przebyte zabiegi na szyjce macicy. W profilaktyce stosowane są m.in. suplementacja (w tym DHA u pacjentek z grup ryzyka), regularne badania USG, leczenie progesteronem, zakładanie pessara czy szycia okrężnego szyjki, gdy jest to wskazane.

“Wcześniaki to dzieci szczególnie narażone na choroby i późniejsze powikłania. Dlatego zajmujemy się tym problemem, aby zapobiec zachorowalności i umieralności tych dzieci”
— prof. dr hab. n. med. Jarosław Kalinka

Specjalistyczna decyzja o zakończeniu ciąży (np. z powodu łożyska przodującego czy ryzyka pęknięcia macicy) oraz dobór sposobu porodu są elementami, które zmniejszają ryzyko powikłań u noworodka. Po porodzie wcześniak trafia zwykle na Oddział Intensywnej Terapii Noworodków, gdzie zespół neonatologów podejmuje dalsze działania.

“Nie da się oddzielić położnictwa od neonatologii, jeśli mówimy o wcześniactwie. To jeden ciąg działań”
— prof. Jarosław Kalinka

CSK UM w Łodzi jako ośrodek referencyjny

Centralny Szpital Kliniczny UM w Łodzi dysponuje Oddziałem Położnictwa i Perinatologii oraz Oddziałem Neonatologii i posiada trzeci stopień referencyjności — najwyższy poziom w systemie opieki perinatalnej. To oznacza dostęp do pełnego zaplecza i zespołu z dużym doświadczeniem w prowadzeniu skomplikowanych ciąż i opiece nad wcześniakami.

“Co za tym idzie? Jako personel medyczny zajmujący się największą liczbą takich przypadków mamy ogromne doświadczenie. Urodzone u Nas wcześniaki mają największe szanse przeżycia, przy równoczesnym minimalizowaniu zachorowań i powikłań. Oczywiście, aby otrzymać trzeci stopień referencyjności trzeba spełniać pewne kryteria, które stawia NFZ”
— prof. Kalinka

CSK wyróżnia się też podejściem pozwalającym matkom przebywać z wcześniakami na Oddziale Neonatologii od pierwszych chwil po narodzinach aż do wypisu — rozwiązanie rzadkie w kraju. Profesor Kalinka podkreśla znaczenie kontaktu matki z dzieckiem:

“Jest to szalenie ważne dla tego dziecka, jest to taka kontynuacja bliskości matki z dzieckiem, kiedy ona przekazuje różnego rodzaju czynniki mikrobiologiczne i immunologiczne, pokarm, rozmawia z dzieckiem. Stosowana jest metoda skóra do skóry tzn. przytula dziecko dzięki czemu tworzy się między nimi silna więź emocjonalna”
— prof. Jarosław Kalinka

Dobre rokowania wcześniaka zależą od wieku ciążowego przy porodzie, jakości opieki okołoporodowej i szybkiej współpracy perinatologów z neonatologami — to ciąg działań rozpoczynający się jeszcze przed porodem i kontynuowany przez cały pobyt noworodka w szpitalu.

na podstawie: Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Łodzi.