Zapomniane echa przeszłości: Życie i dziedzictwo Zygmunta Janke, lokalnego bohatera z Chojen
- Zygmunt Janke, urodzony w Chojnach pod Łodzią 21 lutego 1907 r., był postacią o wielu twarzach: żołnierzem AK, historykiem, nauczycielem.
- Po ukończeniu szkół wojskowych i awansie na kapitana w 1939 r. brał udział w kampanii wrześniowej, a następnie dołączył do ruchu oporu.
- Podczas okupacji niemieckiej pełnił funkcję szefa sztabu Okręgu Łódź ZWZ-AK, później komendanta Okręgu Śląskiego AK.
- Represjonowany w stalinowskiej Polsce, spędził lata 1949–1955 w więzieniu, ostatecznie zostając zrehabilitowanym.
- W dalszym życiu poświęcił się pracy naukowej, zdobywając doktorat z historii na UW, zmarł w 1990 r. w Pabianicach.
Zygmunt Janke, znany także jako "Walter", przemierzając meandry XX wieku, był świadkiem i uczestnikiem wydarzeń, które nieodwracalnie zmieniły obraz polskiej historii. Jego życiowa ścieżka to nie tylko droga przez męki wojny i represji, ale także pasmo niezłomnej wiary w sprawiedliwość i wolność. Urodzony w cieniu zaborów, a dojrzały w blasku niepodległej Polski, Janke stał się symbolem tych, którzy nie ugięli się pod ciężarem totalitarnych reżimów.
Jego młodość upłynęła pod znakiem wojska - począwszy od szkół podchorążych, poprzez udział w obronie Polski we wrześniu 1939 r., aż po działalność w konspiracji niepodległościowej. Dowódca, który z powodzeniem łączył strategiczne myślenie militarne z głęboką empatią wobec podwładnych, "Walter" był szanowany zarówno przez współtowarzyszy broni, jak i przyszłe pokolenia.
Losy Zygmunta Janke, choć punktowane przez dramatyczne wydarzenia, nie ograniczały się do roli żołnierza. Po wojennej zawierusze i stalinowskim terrorze, Janke znalazł schronienie w akademickich murach, gdzie jako historyk i nauczyciel przelewał swoje doświadczenia na karty podręczników. Jego dziedzictwo, będące amalgamatem osobistej odwagi i akademickiego zapału, przekracza granice epok, stając się dziedzictwem lokalnej społeczności Chojen i całej Polski.
Zygmunt Janke odszedł z tego świata 25 lutego 1990 r., pozostawiając po sobie spuściznę wytrwałości i nieugiętości. Jego życie, zapisane w annałach historii, stało się testamentem siły ludzkiego ducha w obliczu niewyobrażalnych wyzwań. W rocznicę jego urodzin, wspominając "Waltera", oddajemy hołd nie tylko jemu, ale wszystkim, którzy nieśli niepodległość Polski w sercu, bez względu na okoliczności.
Źródło: Urząd Miasta Łodzi
