18 września 1820 roku zapisał się w historii jako moment przełomowy dla rozwoju przemysłowego Łodzi. Tego dnia, na mocy decyzji namiestnika Królestwa Polskiego, Józefa Zajączka, zatwierdzono lokalizację osad fabrycznych, co dało początek przemysłowej transformacji tego miasta.
- Rajmund Rembieliński - architekt przemysłowej wizji
- Przemysłowa transformacja - zarządzenie z 18 września
- Rozwój Łodzi jako ośrodka przemysłowego
Rajmund Rembieliński - architekt przemysłowej wizji
W lipcu 1820 roku, Rajmund Rembieliński, prezes Komisji Województwa Mazowieckiego, rozpoczął badania terenów w pobliżu Łodzi. Jego spostrzeżenia dotyczące dostępności wód oraz obfitości surowców, takich jak drewno i glina, nasunęły mu myśl o potencjale rozwoju osadnictwa i przemysłu w tym regionie. Położenie Łodzi przy nowoczesnym trakcie łączącym Włocławek z Piotrkowem stanowiło dodatkowy atut, który przyciągnął uwagę decydentów. Rembieliński dostrzegł także, że pobliskie wioski mogły dostarczyć potrzebnej siły roboczej oraz że znaczna część gruntów była w rękach rządowych, co ułatwiało planowanie osad fabrycznych.
Przemysłowa transformacja - zarządzenie z 18 września
Na początku września 1820 roku Rembieliński przygotował memoriał, w którym zaproponował utworzenie miast rządowych dla osadników przemysłowych. W dniu 18 września, na podstawie jego rekomendacji, Józef Zajączek podpisał zarządzenie, które miało na celu lokalizację osad fabrycznych w Łodzi i innych miastach. Obiecano osadnikom wsparcie ze strony państwa, w tym pomoc w budowie mieszkań oraz dostęp do kredytów na preferencyjnych warunkach. Zgodnie z planem, osadnicy mieli być zwolnieni z czynszu przez sześć lat, co miało stanowić zachętę do osiedlania się i inwestowania w lokalny przemysł.
Rozwój Łodzi jako ośrodka przemysłowego
Na początku 1821 roku, rządowa komisja upoważniła Rembielińskiego do organizacji osad sukienniczych w miastach takich jak Zgierz, Łódź, Podrzecze i Gostynin. W tym czasie Łódź była niewielką miejscowością, liczącą jedynie około 800 mieszkańców i 112 drewnianych domów. Mimo skromnych początków, przekształcenie Łodzi w centrum przemysłowe miało stać się kluczowym krokiem w jej dalszym rozwoju. Dziś, patrząc na dynamiczny rozwój miasta, nie sposób nie dostrzec, jak daleko zaszliśmy od tych pierwszych kroków, które zdefiniowały naszą tożsamość jako ośrodka przemysłowego.
Na podstawie: Urząd Miasta Łodzi
