UM Łódź: Bez Koluszek ani rusz! Gdyby nie kolej, rozwój Łodzi nie byłby tak szybki

Do tego czasu najbliższa stacja kolejowa znajdowała się w Rokicinach 26 km od Łodzi, gdzie zimą pociąg zatrzymywał się na 10 minut, a latem na kwadrans. Tyle czasu mieli łódzcy fabrykanci i kupcy na załatwienie różnych interesów. W 1865 r. rozpoczęto budowę linii kolejowej do Koluszek, by połączyć Łódź z główną arterią kolejową, a jednocześnie z Warszawą i zagłębiem węglowym. Stałe połączenie do Koluszek uruchomiono l czerwca 1866 r. Początkowo w obu kierunkach kursował jeden pociąg towarowo-osobowy. Wyjeżdżał z Łodzi o godz. 12:28 i przybywał do Koluszek o godz. 13:20, skąd wyruszał ponownie o godz. 14:35 i o godz. 15:32 przyjeżdżał do Łodzi.

Ważną rolę odegrał także rozwój kolejnictwa w Rosji. W latach 18661869 wybudowano kolej warszawsko-terespolską, w 1872 r. moskiewsko-brzeską, a w 1873 r. brzesko-kijowską. W okresie 18751877 tzw. kolej nadwiślańska połączyła Warszawę i inne miasta, w tym Łódź, z Kijowem i Odessą. Szczególne znaczenie dla eksportu towarów włókienniczych miało wybudowanie w 18811886 r. kolei zakaspijskiej, jekaterynburskiej, samaro-ufińskiej i złatoustinskiej. Ułatwiały one penetrację rynków środkowej Azji, Persji i Afganistanu, a wybudowanie w latach 18911900 magistrali syberyjskiej przyczyniło się do ekspansji towarów łódzkich na dalekie rynki Syberii, Mandżurii i Chin.