Logopedia to dziedzina prężnie się rozwijająca. Kiedyś logopeda kojarzony był głównie z pracą z dziećmi. To prawda, dzieci w gabinecie logopedycznym to jeden z częstszych widoków. Jednak świadomość ludzi rośnie i coraz więcej osób dorosłych podejmuje się terapii logopedycznej.
Z jakimi problemami do logopedy zgłaszają się dorośli?
Obecnie najczęściej zgłaszają się do mnie dorośli, którzy ze względów zawodowych chcą poprawić jakość swojej wymowy. Coraz więcej firm decyduje się na wystąpienia online, a także prowadzenie szkoleń wewnętrznych, dlatego nienaganna wymowa jest tutaj kluczowa.
Brak wymowy głoski „R” czyli rotacyzm
Rotacyzm inaczej zwanym reraniem jest jedną z najpopularniejszych wad wymowy u osób dorosłych. Brak realizacji głoski „R” (np. dabina), jej zniekształcanie bądź zamiana inną głoską (np. Yomek) powodować może niechęć odbiorcy.
Niewyraźna mowa
Szybkie tempo wypowiedzi, nieprawidłowe gospodarowanie powietrzem, zjadanie końcówek wyrazów, nieprawidłowe tempo i intonacja, pomijanie głosek, błędy wymówieniowe, niska sprawność warg oraz języka. To wszystko składać się może na to, że wypowiedzi nie są zrozumiałe dla odbiorcy.
Seplenienie
Seplenienie inaczej zwane sygmatyzmem dotyczyć może głosek z trzech szeregów- ciszącego, szumiącego, syczącego. Ponadto w przypadku seplenienia międzyzębowego nieprawidłowa artykulacja dotyczyć może także głosek t, d, n oraz l. Przyczyn seplenienia może być wiele, w celu diagnostyki najlepiej skonsultować się z logopedą.
Popularne wady wymowy u dzieci
Wady wymowy u dzieci mogą być nieco bardziej rozbudowane. Prócz seplenienia oraz rotacyzmu warto wyróżnić także:
Kappacyzm oraz gammacyzm
Pod tymi trudnymi hasłami kryje się brak artykulacji głosek k, g. Zazwyczaj dziecko zamienia się na t, d np. toń (koń), dąpta (gąbka). Z reguły wada wymowy wynika z niskiej sprawności podniebienia miękkiego oraz tylnej części języka.
Lambadycm
Nieprawidłowa realizacja głoski L (np. międzyzębowo), a także jej pomijanie w wyrazie (np. kej (klej)). Ponadto pomimo ukończenia czwartego roku życia wciąż zamienia głoskę L na J np. jajka (lalka). Głoska L wymaga uniesienia szerokiego języka za górny wałek dziąsłowy.
Brak realizacji szeregu szumiącego
Dziecko w wieku pięciu lat powinno zacząć prawidłowo artykułować głoski szeregu szumiącego (sz, rz, cz, dż). Bardzo często dzieci w wieku 5-6 lat zamieniają głoski szumiące na syczące np. Symon, synka, capka, desc.
Nieprawidłowa realizacja głosek T, D, N
Głoska T uznawana jest przez wielu za królową głosek. To właśnie jej poprawne artykułowanie może być tak zwaną otwartą bramą do artykulacji innych głosek języka polskiego. Najczęstszymi zniekształceniami t, d, n jest ich artykulacja z czubkiem języka za dolnymi zębami, między zębami bądź widocznym napieraniem na górne siekacze.
Bardzo często przyczynami wad wymowy są nieprawidłowo realizowane czynności prymarne, a także nieprawidłowa budowa aparatu anatomicznego (np. wędzidełka pod językiem). Aby terapia była skuteczna należy poprzedzić ją wnikliwą diagnozą logopedyczną.
Ile trwa walka z wadami wymowy?
Proces radzenia sobie z danymi wadami wymowy jest bardzo indywidualny i w dużej mierze zależy od motywacji samego pacjenta oraz (w przypadku dzieci) jego rodziców. Najlepsze efekty przynosi regularne chodzenie do logopedy oraz wykonywanie ćwiczeń logopedycznych w domu każdego dnia.
Autorem tekstu jest logopeda Justyna Leśniak, która posiada swój gabinet logopedyczny w Łodzi oraz kanał na YouTube. Jeżeli zainteresował Cię temat logopedii i chcesz wiedzieć więcej – odwiedź blog logopedyczny.
