Żylaki kończyn dolnych przez wielu pacjentów postrzegane są jako problem estetyczny. Należy jednak pamiętać, że przede wszystkim jest to problem zdrowotny. Nieleczone żylaki mogą prowadzić do poważnych powikłań, które zagrażają zdrowiu oraz jakości życia. Jakie są najczęstsze przyczyny powstawania żylaków? Które objawy powinny nas zaniepokoić?
Najczęstsze przyczyny powstawania żylaków
Jak powstają żylaki? Ich główną przyczyną jest nieprawidłowe funkcjonowanie zastawek żylnych, które zapobiegają cofaniu się krwi w żyłach nóg. Gdy zastawki są niewydolne, krew zalega w naczyniach, powodując ich rozszerzenie i deformację.
Osoby, w których rodzinach występowały żylaki są znacznie bardziej narażone na ich rozwój. Jednak czynniki genetyczne nie są jedyną determinującą zmienną. Wiele zależy od stylu życia. Przykładowo, brak aktywności fizycznej, a także długotrwałe stanie lub siedzenie sprzyjają nieprawidłowemu funkcjonowaniu żył.
Nadmiar masy ciała obciąża układ krążenia, zwiększając ryzyko wystąpienia żylaków. W niektórych przypadkach żylaki mogą być następstwem ciąży, jednak umiarkowana aktywność przyszłych mam, leżenie z nogami do góry i stosowanie się do innych zaleceń lekarza może pomóc w zmniejszeniu ryzyka ich wystąpienia.
Objawy, które wskazują na rozwój żylaków
Pierwsze symptomy żylaków mogą być trudne do natychmiastowego rozpoznania, dlatego ważna jest wczesna obserwacja sygnałów ostrzegawczych. Jak wyglądają żylaki? Początkowo mogą być to drobne pajączki naczyniowe, które z czasem przekształcają się w widoczne, poskręcane naczynia pod skórą.
Najczęstszym objawem fizycznym żylaków jest uczucie zmęczenia nóg i ich ciężkości – dolegliwości nasilają się szczególnie wieczorem. Dodatkowo, mogą pojawiać się obrzęki w okolicy łydek i kostek, manifestujące się najsilniej po dłuższym staniu. Chorzy skarżą się również na ból, pieczenie lub pulsowanie w nogach.
Jakie zagrożenia niosą nieleczone żylaki?
Nieleczone żylaki mogą powodować poważne powikłania zdrowotne, które w niektórych przypadkach mogą zagrażać zdrowiu. Najczęściej wymienianym zagrożeniem jest zakrzepica żylna. Żylaki zwiększają ryzyko powstawania skrzepów krwi w żyłach głębokich, czego skutkiem może być zatorowość płucna. Dodatkowo, przewlekła niewydolność żylna może prowadzić do niechcianych zmian skórnych i trwałych obrzęków. Skrajnym skutkiem są owrzodzenia żylne, czyli trudno gojące się rany na skórze w okolicach kostek. Przeciążone żyły mają także skłonność do pękania i powodowania krwotoków.
Kiedy warto udać się do lekarza?
Diagnostyką i leczeniem żylaków zajmuje się chirurg naczyniowy (Łódź to jedno z miast, gdzie można skorzystać z pomocy takiego specjalisty). Warto się do niego udać, gdy objawy żylaków wpływają na jakość życia, regularnie pojawiają się obrzęki, ból czy uczucie ciężkich nóg. Bezwzględnie należy zgłosić się do lekarza chirurga naczyniowego, jeśli na skórze pojawiają się owrzodzenia lub przebarwienia.
Specjalista zleca przeprowadzenie specjalistycznych badań, takich jak USG Doppler, które pozwalają na ocenę stanu żył i stopnia ich niewydolności.
Metody leczenia żylaków
Dostępne metody leczenia żylaków są dopasowane do stopnia zaawansowania choroby. Niskoinwazyjnymi metodami są m.in.:
- Leczenie żylaków laserem metodą EVLT - polega na zamknięciu niewydolnej żyły za pomocą energii lasera wprowadzanego przez niewielkie nacięcie pod kontrolą USG, odbywa się w znieczuleniu miejscowym.
- Stripping żylaków kończyn dolnych – klasyczny zabieg chirurgiczny polegający na usunięciu niewydolnej żyły.
- Skleroterapia – wstrzyknięcie środka chemicznego, który powoduje zamknięcie żylaka.
Każda z metod dobierana jest indywidualnie po konsultacji ze specjalistą.
Jak zapobiegać powstawaniu żylaków?
Profilaktyka żylaków obejmuje proste działania, które mogą znacznie zmniejszyć ryzyko ich powstawania. Przede wszystkim, należy unikać długotrwałego stania i siedzenia. Zalecane są regularne zmiany pozycji ciała w czasie zajęć wymagających przebywania w jednym miejscu. Dodatkowo w wolnym czasie warto uprawiać sporty, które szczególnie poprawiają funkcjonowanie żył w nogach. Należą do nich m.in. chodzenie, pływanie, jeżdżenie na rowerze. Wskazana jest także kontrola masy ciała, ponieważ nadwaga zwiększa ryzyko niewydolności żylnej.
